Toon navigatie

Wiki

Juridische termen in begrijpbare taal

Arbitrage

Arbitrage is rechtspraak in civiele zaken dat niet via de overheidsrechter gaat maar via een arbiter (particuliere rechter). In bepaalde sectoren wordt van deze rechtspraak, ook wel arbitrale rechtspraak, gebruik gemaakt. Voorbeelden hiervan zijn handel, industrie en bouw.

Het voordeel van arbitrage is dat het minder tijdrovend en kostbaar is dan een rechtszaak die via de overheidsrechter loopt.

Arrondissement

Een arrondissement is een rechtsgebied. Nederland is verdeeld in negentien arrondissementen. Dit zijn geografisch bepaalde gebieden met elk een rechtbank die in de hoofdplaats is gevestigd. Binnen 1 arrondissement zijn er meerdere rechtbanken gevestigd.

Buitengerechtelijke kosten

Buitengerechtelijke kosten zijn kosten die gemaakt zijn voorafgaand aan een gerechtelijke procedure. Buitengerechtelijke kosten kunnen bijvoorbeeld expertisekosten, administratiekosten of incassokosten zijn. Deze kosten kunnen soms vergoed worden zodat de consument beschermd wordt tegen onredelijk hoge kosten.

Cookies

Bij het bezoeken van een website wordt soms gebruik gemaakt van cookies. Een cookie is een klein tekstbestand dat tijdens uw bezoek aan een website wordt geplaatst. Hierin wordt informatie opgeslagen. Dit houdt in dat door een programma wordt geregistreerd welke websites iemand bezoekt en welke handelingen diegene uitvoert op de websites.

De informatie die via cookies wordt binnengehaald wordt gebruikt om gebruikers te identificeren en daarmee de websites te optimaliseren en eventueel af te stemmen op het gedrag van de gebruikers.

Curatele

Wanneer iemand onder curatele wordt gesteld, wordt er bepaald dat diegene geen eigen beslissingen meer mag maken zonder toezicht van een curator. De curator is de wettelijke vertegenwoordiger van de onder curatele gestelde.

Dienstverlening op afstand

Dienstverlening op afstand houdt in dat een consument een overeenkomst afsluit waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van middelen voor communicatie op afstand, zoals internet, telefoon of fax.

Eigendomsvoorbehoud

Wanneer er sprake is van een eigendomsvoorbehoud, houdt dit in dat de koper pas eigenaar wordt van een product wanneer de betaling volledig is afgerond. Tot die tijd wordt het eigendomsrecht voorbehouden en blijft de verkoper eigenaar van het product.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij een huurkoop. Huurkoop houdt in dat wanneer iets wordt verkocht het eigendomsrecht pas ingaat bij afbetaling, maar de macht over het verkochte al ingaat bij de koop.

Omdat het volledige bedrag niet direct bij de koop wordt betaald maar in termijnen, is er een periode waarin de koper macht heeft over iets waarover diegene nog geen eigendomsrecht behoudt. Het eigendomsrecht is in dit geval dus voorbehouden.

Geschillen

Een geschil is een formeel meningsverschil tussen partijen. Bijvoorbeeld een verschil in meningen tussen een werkgever en zijn personeelslid over een onderwerp.

Honorarium

Een honorarium is een soort vergoeding. Het is een vergoeding voor de diensten die een onderneming verricht voor zijn klant op basis van een uurtarief. Deze vergoeding kan bestaan uit het salaris van de specialist of deskundige, reis en verblijfkosten of administratiekosten.

Immateriële schade

Wanneer iemand immateriële schade oploopt is dit niet uit te drukken in geld. Het gaat hierbij om schade die wordt veroorzaakt door verdriet, smart of geestelijk gemis. Als hier een bedrag voor vergoed wordt heet dit geld smartengeld.

Incassokosten

Incassokosten zijn kosten die iemand maakt om een schuldenaar tot betaling te dwingen. Voorbeelden van deze kosten zijn registratiekosten of kosten voor het inschakelen van een incassobureau.

Wanneer twee partijen een betalingsovereenkomst hebben, maar de schuldenaar niet of niet op tijd betaalt, kunnen er incassokosten gemaakt worden door de schuldeiser. Wanneer er niet of niet op tijd betaald wordt zal de schuldeiser namelijk actie moeten ondernemen om alsnog het te goedde geld binnen te krijgen. Hiervoor mag de schuldeiser extra kosten in rekening brengen, die incassokosten worden genoemd.

Intellectuele eigendom

Wanneer iemand iets origineels heeft bedacht of gemaakt heeft is het van belang dat het idee wordt beschermd tegen anderen die het (klakkeloos) proberen over te nemen of na te maken. De eigenaar van het intellectueel waarmee het idee tot stand is gekomen, ofwel de beheerder van het intellectuele eigendom, wordt hiermee beschermd.

Onder het intellectuele eigendomsrecht vallen een aantal rechten die bescherming bieden. Rechten die onder het intellectuele eigendomsrecht vallen zijn bijvoorbeeld het auteursrecht, tekeningen- en modellenrecht, kwekersrecht en het merkenrecht.

Koop op afstand

Koop op afstand houdt in dat een consument een product besteld waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van middelen voor communicatie op afstand, zoals internet, telefoon of fax.

Mediation

Als twee partijen het geschil zelf oplossen met hulp van een derde, een mediator, is er sprake van mediation. De mediator neemt nooit een eigen standpunt in en is onafhankelijk en onpartijdig. Deze is enkel bezig met ondersteuning bieden bij het vinden van een oplossing.

Het grootste verschil van mediation met andere geschilbeslechting is dat alle aspecten aan bod komen. Emotionele schade krijgt zo bijvoorbeeld evenveel aandacht als de juridische schade. Het doel hiervan is om de emoties bespreekbaar te maken waardoor er een begin kan worden gemaakt voor het bepalen van de juiste oplossing.

Nietig

Als een rechtshandeling nietig wordt verklaard, betekent dit dat het rechtsgevolg in zijn geheel niet intreedt, omdat de wet dit verbiedt. Een handeling nietig verklaren betekent dus eigenlijk dat er gezegd wordt dat de handeling ongeldig is.

Opschorting & ontbinding

Bij een overeenkomst tussen twee partijen kan er sprake zijn van een tekortkoming in het nakomen van de afspraken. Wanneer dit het geval is, zijn er twee rechten die ter sprake komen. Dit zijn het opschortingsrecht en het ontbindingsrecht. Deze zullen aan de hand van een voorbeeld worden toegelicht.

Voorbeeld: Partij A verkoopt een product aan Partij B. Hierbij spreken zij af dat Partij A het product binnen 14 dagen levert. Partij B betaald binnen 7 dagen 50% van het aankoopbedrag, en na levering van het product de overige 50%.

Nadat deze afspraak is gemaakt blijkt na 7 dagen dat Partij B de eerste 50% van het aankoopbedrag nog niet heeft voldaan. Partij A kan Partij B nu in gebreke stellen. Wanneer dit is gedaan, zijn er voor Partij twee opties, opschorting of ontbinding.

Opschorting: Wanneer zoals in het voorgaande voorbeeld de koper niet op tijd betaalt, kan de verkoper zijn eigen verplichtingen opschorten. Bijvoorbeeld door het product pas te leveren wanneer de klant betaald heeft indien de klant vooraf dient te betalen.

Ontbinding: Bij ontbinding worden de verplichtingen die zijn afgesproken ongedaan gemaakt. Bij het hierboven gegeven voorbeeld zou Partij A kunnen besluiten dat de koop niet doorgaat en de afgesproken betaling van Partij B niet meer door zal gaan, net als de afgesproken levering van Partij A.

Wanneer de situatie zo zou zijn dat Partij B al wel een gedeelte van het verplichte bedrag heeft overgemaakt zou bij ontbinding het geld dat reeds was overgemaakt teruggestort worden naar Partij B. Alle reeds nagekomen verplichtingen worden dus ongedaan gemaakt, net als de nog in de toekomst staande afspraken.

Overmacht

Soms kunnen afspraken niet worden nagekomen zonder dat hier iemand aansprakelijk voor is. In dit geval is er sprake van overmacht. Iemand is hierbij dus verplicht iets te doen, maar niet in staat dit te doen.

Doordat niemand aansprakelijk is voor het niet nakomen van afspraken zal er in het geval van overmacht niets vergoed worden. Overmacht is een omstandigheid of situatie waarin iets wordt veroorzaakt door een externe factor. Dit kunnen extreme situaties zijn als oorlog, natuurrampen, staking of de uitbraak van een besmettelijke ziekte.

Ook kan overmacht ontstaan bij minder extreme situaties waarbij het voorkomen ervan onmogelijk was. Een voorbeeld van zo’n soort situatie wordt hieronder gegeven.

Voorbeeld: Een timmerman heeft een contract opgesteld voor zijn klant waarin wordt vermeld dat de klus binnen 14 dagen is afgerond. Helaas kan de timmerman een aantal dagen niet aan het werk door extreme weersomstandigheden. Hierdoor is de klus pas na 17 dagen klaar. De afgesproken einddatum is hiermee overschreden wegens overmacht. De timmerman heeft van tevoren niet kunnen voorzien dat de klus uitgesteld zou worden wegens de weeromstandigheden.

Recht van reclame

Als verkoper kan het recht van reclame worden toegepast wanneer een koper niet betaalt. Hiermee wordt het eigendom van de zaak teruggevorderd (gereclameerd) door de overeenkomst te ontbinden.

Om een beroep te doen op het recht van reclame moet de verkoper wel aan een aantal eisen voldoen. Zo moet de verkoper bijvoorbeeld het terugvorderen schriftelijk verklaren binnen een termijn van 6 weken.

Een belangrijk positief gevolg is dat de verkoper weer eigenaar wordt van de zaak waardoor hij in het faillissement van de koper sterk staat.

Risico-overgang

Wanneer een product wordt verkocht of overgenomen geldt hierbij een aansprakelijkheidsrecht. Dit houdt in dat het product met alle goede en slechte eigenschappen overgaat naar de nieuwe eigenaar.

Wanneer er bijvoorbeeld na aankoop van een bedrijf verlies gedraaid wordt is de verkoper niet meer aansprakelijk. Dit aansprakelijkheidsrecht wordt risico-overgang genoemd.

Surseance van betaling

Een surseance van betaling is een uitstel van betaling. Deze kan worden aangevraagd wanneer de schuldenaar in ernstige betalingsmoeilijkheden is geraakt.

Hierbij wordt er door de rechtbank na goedkeuring een bewindvoerder benoemd die samen met de schuldenaar (de debiteur) het vermogen beheert. Met een surseance van betaling kan een faillissement worden uitgesteld of voorkomen.

Verjaringstermijn

De verjaringstermijn is een wettelijk opgestelde termijn voor het verjaren van een verbintenis. Na deze termijn (bijvoorbeeld na 20 jaar) is de verbintenis niet meer geldig volgens de wet.

Wanneer een betaling niet is nagekomen maar de ontvangende partij dit pas na de verjaringstermijn aan de schuldige partij meldt, is er geen betalingsverplichting meer.

Voorbeeld: Partij A verkoopt een product aan Partij B, waarbij een verjaringstermijn van 5 jaar wordt bepaald en een betalingstermijn van 14 dagen. Partij B betaalt niet binnen 14 dagen maar heeft het product al wel ontvangen en in gebruik genomen.

Wanneer Partij A pas na 5 jaar meldt aan Partij B dat er nog niet betaald is, is Partij B niet meer wettelijk verplicht het bedrag te betalen omdat de verjaringstermijn is verlopen.

Vernietigbaar

Wanneer een rechtshandeling vernietigbaar wordt verklaard, is het aantastbaar. Dat wil zeggen dan het nog wel geldig is, maar dat het achteraf ongeldig kan worden verklaard door de rechter.

Vervaltermijn

De vervaltermijn is een wettelijk vastgestelde periode waarbinnen een partij handelingen moet verrichten om de eigen rechten te behouden.

Voorbeeld: Wanneer een persoon wordt ontslagen is er meestal sprake van een vervaltermijn van zes maanden. Als de ontslagen persoon het niet eens is met het ontslag, kan deze alleen bezwaar aanmaken binnen deze zes maanden. Hierna vervalt zijn recht om te protesteren omdat de vervaltermijn is verstreken.

Vrijwaring

Vrijwaren betekend bescherming bieden of veilig houden. Iets of iemand vrijwaren is dus het beschermen of veilig houden van iets of iemand tegen bepaalde mogelijke bedreigingen. Hierbij komen twee partijen overeen om hun aansprakelijkheid niet uit te sluiten of te wijzigen, maar om de financiële gevolgen van de aansprakelijkheid aan de derde over te hevelen.

Voorbeeld: De leidinggevende van een bedrijf tekent een vrijwaring voor zijn personeel over het aanbrengen van schade aan de machines waar ze mee werken. Wanneer een personeelslid een machine kapot heeft gemaakt, is diegene nu niet aansprakelijk voor de kosten voor het aanschaffen van een nieuwe machine. Dit wordt betaald door de leidinggevende.

Werkingssfeer

De werkingssfeer is het domein waaronder de invloed van iets reikt. Binnen een bedrijf kunnen verschillende bedrijfstakken zijn met allen een eigen werkingssfeer, eigen cao’s en eigen pensioensregelingen.

Om de juiste informatie over een bepaalde bedrijfstak te verkrijgen zal dus de werkingssfeer van de betreffende bedrijfstak moeten worden bekeken.

 

Neem contact op via 053 - 82 00 286, [email protected] of start de live chat

7 Jaar